Wat is passend onderwijs?

Kinderen moeten in Nederland onderwijs volgen tot ze 16 jaar worden. Als je kind dan nog geen startkwalificatie heeft, moet je kind nog onderwijs volgen tot het 18 jaar is. Vanaf die leeftijd zijn kinderen niet meer leerplichtig. Alle kinderen in Nederland hebben recht op onderwijs. De meeste kinderen kunnen de lessen op school goed volgen. Maar niet ieder kind is hetzelfde. Soms is extra hulp nodig of moet een kind extra oefenen. Of heeft een kind andere uitleg of lesstof nodig. En soms onderwijs op een andere, speciale school. Soms hebben kinderen een aangepast programma nodig. Hieronder lees je informatie over passend onderwijs op de middelbare school. Wat is goed om te weten als ouder? En hoe kun je goed samenwerken met de school van jouw kind?

Wat is passend onderwijs?

De meeste kinderen en jongeren kunnen de lessen op school goed volgen. Maar niet iedereen is hetzelfde. Sommige kinderen en jongeren hebben op school extra hulp nodig. Soms is er meer nodig dan de school kan bieden en moet het kind of de jongere naar een andere school in de regio. Dat kan een andere reguliere school zijn of een school voor voortgezet speciaal onderwijs (vso). Elk kind en elke jongere met een ondersteuningsbehoefte moet, in de regio waar hij of zij woont, onderwijs krijgen dat bij hem of haar past. Dat heet passend onderwijs. Scholen moeten ervoor zorgen dat een kind hulp krijgt op school, of hulp krijgt op een passende andere plek. Dat is geregeld met de zorgplicht passend onderwijs.

Wat is leerplicht?

Kinderen van 5 tot 16 jaar zijn leerplichtig. Dat betekent dat ze verplicht zijn om naar school te gaan. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar waarin je kind 16 jaar wordt. Als je kind dan nog geen diploma heeft, geldt de kwalificatieplicht in plaats van de leerplicht. Lees hierover meer bij de vraag ‘Wat is kwalificatieplicht?’

Wat is kwalificatieplicht?

Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger). Jongeren die nog geen startkwalificatie hebben als ze 16 zijn, moeten onderwijs volgen tot ze 18 jaar zijn.

Wat betekent hulp en ondersteuning op school?

Elke school geeft hulp aan kinderen die dat nodig hebben. Dat noem je de basisondersteuning. Wat de school precies voor basisondersteuning geeft, staat in het schoolondersteuningsprofiel (SOP). Als je kind méér hulp nodig heeft, noem je dat extra ondersteuning. Dit staat ook in het schoolondersteuningsprofiel. Soms regelt het samenwerkingsverband die extra ondersteuning. Soms regelt de school dit zelf. Lees hierover meer bij de vragen ‘Wat is een schoolondersteuningsprofiel (SOP)?’, ‘Wat is basisondersteuning?’ en ‘Wat is extra ondersteuning?’

Wat is een samenwerkingsverband?

Scholen (schoolbesturen) voor regulier onderwijs, voortgezet speciaal onderwijs (vso) en praktijkonderwijs (pro), werken in een bepaald gebied samen om te zorgen voor passend
onderwijs. Dat heet een samenwerkingsverband (SWV). In een samenwerkingsverband voor
voortgezet onderwijs, zitten vmbo-, havo- en vwo-scholen, scholen voor praktijkonderwijs en scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso). Een samenwerkingsverband zorgt ervoor dat ieder kind dat dit nodig heeft extra hulp krijgt of naar een speciale school kan gaan. De scholen in het samenwerkingsverband spreken samen af hoe ze dat regelen. Sommige samenwerkingsverbanden verdelen het geld voor passend onderwijs onder de scholen. Daarmee zorgen de scholen zelf voor extra hulp voor de leerlingen. In andere gevallen regelt het samenwerkingsverband zelf de extra hulp. Het is goed te weten wat de afspraken zijn in jouw samenwerkingsverband. Deze afspraken staan in een ondersteuningsplan. Dat kun je opvragen bij het samenwerkingsverband of op hun website vinden. Lees hierover meer bij de vraag ‘Wat is een ondersteuningsplan?’

Wat is een ontwikkelingsperspectief (OPP)?

Als jouw kind meer nodig heeft dan de basisondersteuning, maakt de school een plan. In dat plan staat hoe de school jouw kind gaat helpen om zich fijn te voelen en zo goed mogelijk te kunnen leren. Dat doet de school met doelen om aan te werken. Dit plan heet een ontwikkelingsperspectief. In het ontwikkelingsperspectief staat hoe de school jouw kind gaat begeleiden. Meestal doet de zorg- of ondersteuningscoördinator dat. De school praat met jou en je kind over de doelen die in het ontwikkelingsperspectief komen. En over hoe de school je kind gaat helpen die te halen. Het ontwikkelingsperspectief bestaat ten minste uit twee delen, het uitstroomprofiel en het handelingsdeel. In het uitstroomprofiel staat naar welk niveau de school toewerkt. Op welk niveau is jouw kind aan het eind van de middelbare school? Gaat jouw kind onderwijs volgen na de middelbare school? En wat voor soort onderwijs?

Het andere deel van het ontwikkelingsperspectief is het handelingsdeel. Dit gaat over de extra hulp die jouw kind krijgt om de doelen te bereiken. Lees hierover meer bij de vragen ‘Wat is een schoolondersteuningsprofiel (SOP)?’, ‘Wat is basisondersteuning?’ en ‘Wat is extra ondersteuning?’ Ook hierover overlegt de school met jou. Dit heet ook wel een ‘Op Overeenstemming Gericht Overleg’ of ‘OOGO’. Over het handelingsdeel van het ontwikkelingsperspectief moeten jij en de school het samen eens worden. Dit heet instemmingsrecht. De school vraagt jou dan meestal om een handtekening te zetten om te laten zien dat jij het ermee eens bent. Het is ook belangrijk dat duidelijk is wat je kind zelf van het plan vindt. De school moet minimaal één keer per jaar met jou over het ontwikkelingsperspectief praten. Betrek hier ook zoveel mogelijk je kind zelf bij. Jongeren hebben ook recht om hierover mee te praten en hun mening te geven. Als je kind 16 jaar of ouder is, gelden er andere regels over het delen van informatie. Lees hierover meer bij de vraag ‘Heb ik toestemming van mijn kind nodig om informatie van school te krijgen?’

Wat is zorgplicht?

Elk kind moet onderwijs krijgen dat bij hem of haar past, en extra hulp krijgen als dat nodig is. Het schoolbestuur moet daarvoor zorgen. Dat heet zorgplicht. Hiervoor moet de school eerst goed onderzoeken wat voor hulp jouw kind nodig heeft en of de school die extra hulp zelf kan geven. Soms heeft de school daarvoor hulp nodig van het samenwerkingsverband, of van andere deskundigen. Misschien past een andere school beter? Dan moet de school daarnaar helpen zoeken. Het schoolbestuur van de school waar jouw kind staat ingeschreven, heeft zorgplicht. Ook als de extra hulp via het samenwerkingsverband gaat.

Wanneer heeft een school zorgplicht?

De zorgplicht van de school begint op het moment dat jij jouw kind schriftelijk aanmeldt. De zorgplicht blijft bestaan tot er een andere school is waar jij jouw kind aanmeldt. Alleen ouders kunnen een kind aanmelden. Lees hierover meer bij de vraag ‘Hoe meld ik mijn kind aan bij een school?’

Soms heeft de school géén zorgplicht:

• • Als de school vol is. Dat moet dan gelden voor alle aanmeldingen. Niet alleen voor leerlingen die extra hulp nodig hebben.
  • Als jij het als ouder niet eens bent met hoe de school denkt over onderwijs en opvoeding. Dit noem je ‘niet onderschrijven van de grondslag’.
  • Bij een aanmelding bij een cluster 1- of cluster 2-school. Deze scholen horen niet bij een samenwerkingsverband. Zij hebben een eigen toelatingsprocedure.

Wat is een schoolbestuur?

Alle scholen hebben een schoolbestuur. Het schoolbestuur is eindverantwoordelijk voor beslissingen die te maken hebben met de school en het onderwijs dat gegeven wordt. Het schoolbestuur neemt de belangrijke beslissingen over de school. Dit doet het meestal voor meer dan één school. Soms laat het schoolbestuur veel over aan de schoolleiding, maar het bestuur blijft eindverantwoordelijk. Schoolbesturen zorgen ervoor dat het geld wordt verdeeld, scholen voldoende mensen hebben die er werken en de school goed onderwijs geeft. Schoolbesturen hebben zorgplicht. Het is de taak van het schoolbestuur ervoor te zorgen dat de school regelt dat elk kind onderwijs krijgt dat bij hem of haar past. En extra hulp krijgt als dat nodig is. Dat doen ze soms met hulp van het samenwerkingsverband. In de schoolgids staat bij welk schoolbestuur jouw school hoort. Lees hierover meer bij de vragen ‘Wat is zorgplicht?’ en ‘Wat is een samenwerkingsverband?’